De legendarische Earl Grey (thee)

(Liever luisteren dan lezen? Dat kan ook! Beluister de santheepodcast)

Earl Grey thee, wie kent het niet? In iedere supermarkt en in de meeste theedozen liggen de zakjes Earl Grey gebroederlijk tussen de English Breakfast en de Rooibos. Maar wat is nu eigenlijk Earl Grey thee?  

De legende van Earl Grey

Zoals over zoveel soorten thee, bestaan er ook over het ontstaan van deze thee diverse legendes. De legende die mij het meest aanspreekt is die uit het boekje 'Myths &Legends of Tea'. Gray (!) Robson beschrijft hier op een zeer verbeeldende manier hoe deze thee ontstaan zou zijn. Ik kan je aanraden het hele verhaal te lezen want mijn korte versie doet er eigenlijk geen recht aan. De strekking van het verhaal is als volgt.  

Lord Charles Howick, een soort van opper admiraal aan het begin van de 19e eeuw bracht veel van zijn tijd door in Londen en woonde op Howick Hall, helemaal in het Noorden van Engeland. Hij was, zoals in die tijd het grootste deel van de Engelse adel, een theeliefhebber. Dat wil zeggen, als hij in Londen was, want het water in Noord Engeland was door de kalksteenrijke bodem helemaal niet geschikt voor thee en eigenlijk niet te drinken.  
Op een goed moment zou zijn vader door de Koning benoemd worden tot de eerste Earl Grey en er zou een feest voor meer dan 300 mensen gegeven worden. En deze gasten verwachtten natuurlijk wel een goed kopje thee geserveerd te krijgen. Lord en Lady Howick bedachten toen om de hulp in te roepen van een Chinees genaamd Chen die in Edinburgh leefde. Deze Chen kwam gewapend met een heel arsenaal aan attributen, kruiden, gedroogde bloemen, elixers etc. naar Howick Hall en ging aan de slag met de thee die Lord Howick op voorraad had, een zwarte thee  uit de Chinese provincie Fujian.

 'Instead of working against nature, try working with nature'

Chen ging uit van het principe dat hij, aangezien hij niets kon veranderen aan het calciumrijke water (ze hadden nog geen ZeroWater in die tijd ;-) ), hij beter een blend kon zoeken waarbij het calciumrijke water geen storende factor meer zou zijn. Hij installeerde zich, tot ongenoegen van de kok en het personeel in de keuken en ging aan de slag. De hele dag probeerde hij van alles uit en dit duurde tot diep in de nacht tot hij het gevonden had.

Tot ontsteltenis van het personeel wat hem probeerde tegen te houden rende Chen met een pot en een kopje de trappen op naar de slaapkamer van Lord en Lady Howick (zie je het voor je? denk Downton Abbey ;-) ) en maakte ze wakker. Wat ze vervolgens proefden was geweldig. Ze proefden een subtiele citrusachtige smaak maar zonder bitter of zuur als grapefruit of citroen en er was geen spoor van het calcium uit het water te proeven! Chen legde uit dat hij alles geprobeerd had en uiteindelijk was uitgekomen op de geconcentreerde olie van de Bergamotschil. Deze geelgroene citrusachtige vrucht uit Zuid-Italië geeft een aroma wat een mooie combinatie is van citrus, kruidig en bloemig.  

Terug naar de legende. Het feest en de thee waren een doorslaand succes en de Early Grey thee veroverde de wereld. De vader van Lord Charles Howick overleed een jaar later en zijn zoon werd de tweede Earl Grey. In 1830 werd hij Prime Minister. En Lady Grey? Ook haar naam werd onsterfelijk als de Lady Grey thee, een variant met toevoeging van bijvoorbeeld citroen- en sinaasappelschil en soms ook korenbloemen.  

Earl Grey en kraanwater

De reden dat deze legende mij als oorsprong van Earl Grey thee het meest aanspreekt is dat het inderdaad zo is dat Earl Grey heel goed tegen calciumrijk water kan. Als ik ergens thee bestel en ik krijg de theedoos met zakjes voor mijn neus zal ik om deze reden meestal een Earl Grey kiezen. Met dank aan Chen en Lord Howick!  

Noot: Earl Grey is van oorsprong een zwarte thee met bergamotolie maar tegenwoordig vind je steeds meer varianten zoals een groene of een witte versie. De laatste is wat mij betreft ook heel interessant. Simon Levelt verkoopt de Earl White. Een prachtige losse witte thee (Bai Mu Dan), gearomatiseerd met Bergamotolie. Het is een van mijn 'guilty pleasures'!